فدریکو گارسیا لورکا درخشان ترین چهره شعر اسپانیا و یکی از نامدارترین شاعران جهان است. شهرتی که تنها به واسطه اشعار زیبای او به وجود نیامده بلکه زندگی پر شور و هیجان و مرگز تراژیک وی نیز در ان موثر بوده است. او تا چهار سالگی از بیری رنج می برد و نمی توانست راه برود و علاقه ای به بازی های کودکانه نشان نمی داد اما برای ترانه هایی که کولیان می خواندند ذوق و شوقی عجیب داشت. اولین معلم وی مادرش بود که خواندن و نوشتن را به او آموخت و با موسیقی آشنایش کرد.او در مزرعه خانوادگی سنتهای کهن آندلس را شناخت و با ترانه های خیال انگیز کولیان چنان انس گرفت که برای سراسر عمر کلید قلعه جادویی شعر را در دستهای معجزه گر او نهاد. اون در جوانی اقدام به برپایی تئاتر های خیابانی نمود و شهر به شهر و روستا به روستا نمایش نامه های زیادی را بر روی صحنه برد.
در پنج سال آخر عمر خویش لورکا کمتر به سرودن شعری مستقل پرداخت. می توان گفت مهمترین شعر پیش از مرگ او و شاهکار تمامی دوران سرایندگی اش مرثیه عجیبی است که در مرگ دوست گاو بازش ایگناسیو سانچز مخیاس نوشته است.
لورکا هرگز یک شاعر سیاسی نبود اما نحوه برخوردش با تضادها و تعارضات درونی جامعه اسپانیا به گونه ای بود که وجود او را برای فاشیستهای هواخواه فرانکو تحمل ناپذیر می کرد. و بی گمان چنین بود که در نخستین روزهای جنگ داخلی اسپانیا – در نیمه شب 19 اوت 1936 – به دست گروهی از اوباش فالانژ گرفتار شد و در تپه های شرقی گرانادا در فاصله کوتاهی از مزرعه زادگاهش به بدترین شکل تیر باران شد بی آنکه هرگز جسدش به دست آید یا گورش شناخته شود. لورکا اکنون جزیی از خاک اسپانیاست.
در میان آثار و کتاب های احمد شاملو می توان ترجمه های بی نظیری از دیوان اشعار و نمایش نامه های این شاعر برجسته اسپانیایی را یافت. ترانه شرقی ، نمایش نامه های عروس خون، معروف خانه برناردو آلبا همگی توسط شاملو ترجمه شده اند.
نامت را در شبی تار بر زبان می‌آورم
ستارگان
برای سرکشیدن ماه طلوع می‌کنند
و سایه‌های مبهم
می‌خسبند
خود را تهی از ساز شعف می‌بینم
ساعتی مجنون که لحظه‌های مرده را زنگ می‌زند
نامت را در این شب تار بر زبان می‌آورم
نامی که طنینی همیشگی دارد
فراتر از تمام‌ِ ستارگان
پرشکوه‌تر از نم‌نم باران
آیا تو را چون آن روزهای ناب
دوست خواهم داشت؟
عبدالله محمدزاده سامانلو
مدیر کانون شاعران معاصر، شاعر و ترانه سرا و گردآورنده کتاب برگزیده سیمرغ شعر (شاعران برگزیده سراسر کشور) فارغ التحصیل در مقطع کارشناسی در رشته ادبیات فارسی
